Wchodząc do Świątyni - wchodzimy do świata sacrum - światło powinno tworzyć nastrój sprzyjający skupieniu, a jednocześnie zapewnić widzenie ułatwiające aktywne uczestnictwo w liturgii i ukazać majestat miejsca – czasem zbudować wrażenie, że niektóre z postaci na obrazach i figury promienieją ascetyczną aureolą.
Wchodząc do Świątyni - wchodzimy do świata sacrum - światło powinno tworzyć nastrój sprzyjający skupieniu, a jednocześnie zapewnić widzenie ułatwiające aktywne uczestnictwo w liturgii i ukazać majestat miejsca – czasem zbudować wrażenie, że niektóre z postaci na obrazach i figury promienieją ascetyczną aureolą.
Oświetlenie ma wyrażać szacunek i podkreślać charakter sakralny obiektu oraz uwzględniać symbolikę w planie kościoła czyli tak budować poziomy i barwy oświetlenia poszczególnych fragmentów świątyni, aby zróżnicować je pod względem przeznaczenia oraz architektury. Oświetlenie ma podkreślać spójny charakter wnętrza sakralnego, zwłaszcza w pionowych płaszczyznach.
W kościele katolickim wierni gromadzą się w nawach środkowej i bocznych czasem w bocznych kaplicach, gdzie poziom natężenia światła powinien zapewnić możliwość swobodnego uczestniczenia w uroczystościach.
Światło ma znaczący wpływ na funkcjonalność kościoła, jego odbiór przez wiernych i zwiedzających - stanowić ma swoistego rodzaju przewodnik wzrokowy po najważniejszych miejscach i elementach. Doświadczenie i obserwacja podpowiadają, że na większość wrażeń świetlnych odbieranych przez nas mają wpływ płaszczyzny pionowe, osoby, meble. A więc aranżując oświetlenie wnętrza obiektu powinniśmy uwzględniać jego trójwymiarową przestrzeń, a nie przestrzegać tylko wynikające z norm poziomy natężenia światła w poziomych płaszczyznach (na posadzce czy na przysłowiowej wys. 0,85m). Mam również na myśli odbiór czytelności obrazów wiszących na ścianach świątyni.
Najważniejszą częścią kościoła jest Prezbiterium i ołtarz główny z tabernakulum, na którym w pierwszej kolejności powinna koncentrować się uwaga wiernych. Mównice, chrzcielnica są miejscami, gdzie wymagane jest oświetlenie do czytania – ok.500lx i wolne od olśnienia. Ważne jest również, by celebrujący księża i ministranci również byli lekko podświetleni.
Są w kościele miejsca indywidualnej modlitwy i konfesjonały, w których rozproszone i delikatne światło nadaje odpowiednio kontemplacyjny klimat. Wówczas koncepcja oświetlenia pośredniego eliminuje efekt olśnienia światłem i dostarcza równomierny i bezcieniowy gradient światła.
Oprócz przestrzeni poświęconej obrzędom są też miejsca, również ważne - jak chór, zakrystia, przedsionki, gdzie zalecane są oprawy oświetleniowe o neutralnej, dyskretnej formie na źródła LEDowe – o mocach dobranych na próbach.
Powinno uwzględnić się rozróżnienie obwodów oświetlenia lub możliwości wywoływania scen z panela do rodzaju odprawianych uroczystości, bowiem świąteczne czy uroczyste nabożeństwa np. Święta Wielkanocne czy Święto 3 Maja wymagają pełnego oświetlenia, zaś msze święte niedzielne – mniejsze (w zależności od pory roku) i skromniejsze oświetlenie odprawiane w zwykłe dni tygodnia. Są również koncerty organowe, występy chórów – również należy uwzględnić te sceny świetlne.
Oświetlanie kościołów zabytkowych należy zawsze robić w uzgodnieniu z arch. –konserwatorem zabytków, aby wybór sprzętu oświetleniowego w pełni spełnił obostrzone warunki zarówno optyki, barwy światła, mocy, formy, bezpieczeństwa i miejsca usytuowania.
Nadrzędną zasadą kształtu opraw oświetleniowych i żyrandoli oraz ich usytuowania (zwłaszcza w większych obiektach) jest nawiązanie do gzymsów, kolumn, miejsc centralnych sklepień oraz detal architektonicznych - adaptacja nawiązująca do kształtu, koloru ścian i gabarytów przestrzeni. Tu jest miejsce na konsultacje z architektem odpowiedzialnym za projekt z ramienia kościoła.
Praktyka wieloletnia potwierdza, że chociażby minimalne, ale prawidłowe, zgodne ze sztuką oświetlenie (dobrze jak we współpracy z architektem i zainstalowane z fachowym elektroinstalatorem) wpływa przyjemnie na odbiór wnętrza świątyni i duchowych przeżyć z przebiegu liturgii.
Opracowanie iluminacji obiektu sakralnego jest trudniejszym zadaniem. Wymaga ono oprócz znajomości techniki świetlnej – znajomości zagadnień architektury, aspektów artystycznych, wrażliwości estetycznej i znajomości technik symulacji komputerowych. Radzimy sobie i zapraszamy również do takich tematów.
